Hạnh phúc nhỏ nhoi, nhưng ấm áp, đó là được ở bên cạnh những người thân yêu nhất, dù có trải qua bao nhiêu gian khó, dù cuộc sống ngắn ngủi, dù đã có lúc sai lầm, cố chấp. Hạnh phúc…Và bình yên…Xung quanh tôi, những cánh anh đào vẫn rơi lả tả trong cơn gió mùa xuân…
***
- Đây là chìa khóa cổng, nhà có ba phòng, bếp và khu vệ sinh ở phía dưới. Đã lâu không có ai ở nên hơi bụi bặm. Cô chịu khó dọn dẹp chút.
Trao cho tôi chiếc chìa có lồng một sợi dây đỏ, bà chủ nhà lại quay đi. Tiếng guốc gỗ gõ lộp cộp trên nền đường bê tông. Nhìn bà ta có chút buồn cười khi mà cố gắng di chuyển nhanh trong bộ kimono và đôi dép đó.
Ở Nhật Bản đã bốn năm, tôi còn chưa một lần được mặc kimono…
Còn lại một mình tôi giữa khoảng sân trống trải. Tôi cho tay vào túi áo, liếc qua một lượt nơi từ nay trở đi sẽ là nhà mình. Căn nhà bé nhỏ xây theo kiểu truyền thống lọt thỏm giữa bốn bức tường cao ngất. Sàn gỗ thấp, những cột gỗ đã tróc lớp sơn ngoài, những tấm liếp mắt cáo cũ kĩ. Góc sân, một cây anh đào to lớn trơ trọi ngập trong tuyết trắng. Tôi bặm môi, lấy hết sức vừa quăng vừa lôi chiếc va li to sụ vào trong nhà. Cả gia tài của tôi chỉ vỏn vẹn có thế. Trong phòng, đồ đạc bày biện đơn giản đến nỗi căn phòng be bé như rộng ra thênh thang: một bàn trà, một bàn trang điểm và tủ đựng chăn, nệm, quần áo.
Cũng phải, với cái giá rẻ như cho, nơi này đã là một món quà cho tôi rồi!
Ném va li vào góc nhà, tôi ngã vật xuống sàn gỗ lạnh, thở hổn hển.Vậy là, tôi đã tới Kyoto.
Tôi đã xin được việc làm trong một xưởng may kinomo thủ công. Công việc của tôi là thêu họa tiết trên vải – một việc có thể làm tại nhà. Thời gian rảnh rỗi, tôi vẽ hoặc thêu tranh. Ngày xưa, hồi ở Tokyo, tôi có một tiệm tranh nhỏ. Khách du lịch thường hay tới chỗ tôi mua. Có đôi khi, họ đặt tôi thêu lên khăn tay trắng những họa tiết nhỏ để làm quà. Những ngày đó thật hạnh phúc! Nhưng tất cả đã chỉ còn là quá khứ.
Nhấc điện thoại, tôi bấm dòng số quen thuộc. Giờ này ở Việt Nam đang lạnh hay đang nóng? Đang mưa hay đang nắng? Còn mẹ tôi, bà thế nào rồi? Ngón tay chợt ngừng lại giữa bàn phím. Mẹ đã nói, bà không bao giờ muốn nhìn mặt tôi nữa…Không bao giờ…
Tôi cuộn người vào hai lớp chăn. Mùa đông ở Kyoto thật sự rất lạnh!
***
Chàng trai đó là hàng xóm của tôi. Dù chúng tôi chưa từng nói chuyện hay chào hỏi, nhưng mỗi sáng sớm và mỗi hoàng hôn, tôi đều thấy anh ta đi dạo ở phía bên kia của con đường hẹp, phủ đầy tuyết. Anh luôn đẩy theo một chiếc xe lăn. Trên đó, lọt thỏm giữa tấm chăn dày là một cô gái nhỏ, nhỏ đến nỗi tôi có cảm giác nếu bỏ chiếc chăn đó ra, cô sẽ lập tức theo cơn gió mà bay đi mất.
Ngày xưa, hồi còn ở Tokyo, hai vợ chồng tôi cũng từng có thói quen đi dạo lúc sáng sớm. Tôi vẫn nhớ nụ cười của anh khi đó. Thật ấm áp, thật ngọt ngào. Bây giờ, mỗi lần nhớ lại nét cưới đó, ánh mắt đó, nước mắt tôi thật sự vẫn không kìm được mà run rẩy chảy dài xuống cổ…
***
Chàng trai hàng xóm đến tìm tôi vào một chiều lất phất tuyết rơi. Một tay anh đặt trên xe lăn, một tay cầm ô che cho người con gái ngồi trên đó. Tôi giúp anh đẩy chiếc xe qua khoảnh sân đã dầy tuyết. Vết bánh xe hằn hai vệt thẳng lên màn tuyết mênh mông.
Chàng trai đón lấy tách trà từ tay tôi. Anh cao lớn, mắt nâu, không hẳn là đẹp trai nhưng rất ngọt ngào, dịu dàng và trầm tĩnh. Cô gái ngồi cạnh anh còn rất trẻ, trẻ lắm, chắc độ mười tám, đôi mươi. Còn anh, chắc chừng hai tám, ba mươi.
Họ là gì của nhau? Anh em? Hay người yêu?
“Cô ấy là vợ sắp cưới của tôi. Cô ấy rất xinh, phải không?”
Như đọc được băn khoăn trong cái nhìn của tôi, anh lên tiếng. Giọng nói tự nhiên, pha chút hồ hởi, tự hào. Phải, cô gái ấy đẹp thật, nhưng là vẻ đẹp của hoa anh đào, nói sao nhỉ? Chẳng phải anh đào cũng rụng trước khi tàn đó sao?
Tôi có cảm giác người con gái ấy chẳng thể sống thêm được bao lâu nữa…
Anh đưa cho tôi một xấp lụa xanh. Không phải màu xanh thiên thanh. Cũng không phải màu xanh lá. Đó là một thứ màu xanh khắc khoải, đậm và trầm.
- Anh thực sự muốn tôi thêu cái này lên bộ kimono? – Tôi ngắm nghía bức ảnh anh đưa. Đó là ảnh chụp bức tranh “Chim sẻ khóc trên nhành hoa anh đào” của họa sĩ Hokusai – nó đẹp, nhưng cho một bộ kimono thì…
- Vợ tôi, cô ấy muốn vậy.
Tôi không nói thêm gì nữa. Bàn tay tôi đặt trên xấp lụa mịn màng. Màu xanh đậm cổ điển, màu của trời và biển lồng nhau, màu xanh của quá khứ hòa với nước mắt…
***
Chim sẻ khóc trên nhành hoa anh đào
Tôi bắt tay vào thêu bức “Chim sẻ khóc trên nhành hoa anh đào”. Cửa liếp mở rộng để lấy ánh sáng mặt trời. Khoảng sân trắng tuyết bay trước mặt tôi. Gió vun vút lùa qua những nhánh anh đào trơ trụi.
Tôi thêu cành anh đào trước. Hokusai để cho những bông hoa màu hồng nhạt, nhạt đến nỗi khi nhìn ai cũng sẽ nghĩ đó là màu trắng. Khi vẽ bức tranh này, ông đã thực sự vẽ những cánh hoa trắng phớt hồng, hay ông muốn hậu thế nhìn được nỗi buồn ẩn trong biển anh đào kia?
Tôi nghĩ chắc là phương án hai. Bởi mỗi khi đặt một mũi kim thêu, tôi lại cảm nhận được một nỗi buồn sâu thẳm, thấm thía ngấm dần, ngấm dần theo mỗi đường chỉ định hình nên bức họa…
Chàng trai – Gin và cô gái – Hanako thỉnh thoảng lại sang nhìn tôi làm việc. Cô gái càng ngày càng yếu, chỉ nói được đôi câu, cô đã nhắm nghiền mắt, tựa vào thành xe, chìm vào trong giấc ngủ mệt mỏi. Nhưng lúc tỉnh táo, cô dường như không rời mắt khỏi bàn tay tôi. Theo mỗi mũi thêu, có một cái gì đó dường như lớn dần lên trong cô. Những tia sáng bắt đầu lung linh hơn trong đôi mắt bồ câu ấy.
- Kể cho em nghe đi – một buổi chiều, sau khi đuổi chàng trai đi mua đồ ăn vặt cho ba người, cô thì thầm vẻ van nài với tôi – kể cho em nghe về chị đi, bất cứ thứ gì, chẳng hạn, chị có người yêu chưa?
- Rồi – tôi vẫn chăm chú thêu từng mũi kim – chị đã lấy chồng. Anh ta đã bán đi tiệm tranh mà chị yêu quý, rồi ly dị chị, và lấy số tiền đó chung sống cùng một người phụ nữ khác. Sau đó thì chị rời Tokyo và chuyển đến đây, chủ yếu là để khỏi phải nhìn thấy cái mặt anh ta…
- Em xin lỗi… – Hanako thì thầm – thực ra, thực ra Gin tốt với em lắm, nhưng anh ấy luôn làm em cảm thấy mắc nợ. Giá anh ấy cứ than vãn với em, giá anh ấy cứ nổi nóng với em, có lẽ em sẽ đỡ áy náy hơn… Đằng này, anh ấy cứ tốt với em như vậy, cứ lẳng lặng chăm sóc em, cứ làm bất cứ điều gì em muốn… Chị à, nếu một ngày em chết, anh ấy sẽ cảm thấy ra sao?
Bàn tay tôi lỡ một nhịp. Một giọt máu trào ra, vương một chút lên cánh anh đào trắng.
- Không sao đâu chị – Hanako rút urgo trong túi đưa cho tôi – nhìn đóa anh đào đó bây giờ có sức sống hơn nhiều rồi.
***
Những ngày cuối đông, trời ảm đạm, tuyết đã ngừng rơi, nhưng vẫn lạnh thấu xương. Gin một mình sang thăm tôi. Đáp lại ánh mắt ngạc nhiên của tôi, anh cười gượng gạo:
- Cô ấy mệt. Bác sĩ nói không nên di chuyển nhiều.
Tôi lặng đi mất một giây. Cánh anh đào nhuốm máu hôm nào chìm vào đáy mắt.
- Anh xem, tôi đã thêu tới con chim sẻ rồi, chỉ hai, ba hôm nữa là xong.
Gin tới ngồi gần tôi. Trong bức tranh, chú chim sẻ xám tro đứng chênh vênh trên nhành anh đào. Đôi chân nhỏ bé run rẩy, nỗ lực bám víu vào cành cây, đầu nghiêng nghiêng, chúc xuống dưới.
- Anh có nghĩ là con chim đó sắp rơi khỏi cành cây không?
Gin im lặng suy nghĩ. Anh suy nghĩ thực sự nghiêm túc câu hỏi vu vơ của tôi, rồi chợt quay nhanh mặt đi. Nhưng tôi vẫn kịp thấy một giọt nước mắt rơi nhanh xuống.
***
Mùa đông cuối cùng cũng qua. Tuy vẫn còn lạnh và ẩm ướt, nhưng sau khi tuyết tan hết, những con đường trở nên sạch bong và dường như rộng ra. Tàn anh đào già cỗi góc sân nhà tôi cũng như bắt đầu hồi sinh.
Chẳng mấy chốc, sẽ đến mùa anh đào nở.
Tôi sang thăm Hanako và Gin trong căn hộ đối diện. Cô bé nằm bất động trên giường, giữa chăn và gối, hơi thở khó nhọc. Gin nói xưởng may đang gấp rút hoàn thành bộ kimono.
- Tôi muốn nhìn thấy cô ấy mặc nó trong lễ trưởng thành vào tháng một tới.
Tôi giật mình:
- Hanako năm nay mới hai mươi tuổi?
Gin cười buồn:
- Có lẽ, năm nay sẽ là mùa hoa anh đào cuối cùng trong cuộc đời cô ấy.
Nhưng Hanako bé nhỏ, đáng thương của chúng tôi đã không kịp đợi cho đến khi anh đào nở, cũng không kịp mặc bộ kimono ấy để tham dự lễ trưởng thành. Cô bé ra đi trong giấc ngủ, lặng lẽ, và đột ngột.
***
Một tuần sau tang lễ, hoa anh đào nở.
Bộ kimono được giao tới nhà Gin trước ngày lễ trưởng thành bốn ngày. Anh vuốt nhẹ vạt áo lụa mềm mại, vuốt nhẹ những cánh anh đào trắng, vuốt nhẹ chú chim sẻ bé nhỏ, chênh vênh trên cành hoa:
- Cô có nghĩ, nó đang khóc không?
Từng giọt nước mắt nhẹ nhàng, nhẹ nhàng đáp xuống lớp vải lụa mềm mại. Tôi khóc. Gin khóc. Chú chim sẻ trên vạt áo kia dường như cũng đang khóc…
- Cô ấy sẽ rất đẹp trong bộ kinomo này, cô có nghĩ thế không?
- Chắc chắn rồi, Hanako vốn đã rất đẹp.
Tôi đứng im, nhìn ngọn lửa xanh lam liếm dần lên vạt lụa xanh màu nước mắt. Những cánh hoa anh đào trắng, chú chim xám tro bé nhỏ,… Tất cả, tất cả sẽ tới bên Hanako.
- Nếu cho tôi làm lại từ đầu, tôi vẫn chọn được quen cô ấy, được ở bên cô ấy. Chúng tôi đã rất hạnh phúc. Cảm giác này, ngoài Hanako, sẽ không còn ai có thể mang đến. Chỉ cần khi cô ấy còn sống, tôi đã biết trân trọng cô ấy, vậy là tốt rồi, đúng không?
Nhưng mà… Nhưng mà… tại sao tôi vẫn thấy ngực mình đau nhói?
Tôi chạy về nhà, tựa lưng vào gốc anh đào trước sân, tôi hít một hơi thật sâu, bấm dãy số quen thuộc. Ngón tay cái ấn phím gọi trước cả khi tôi kịp do dự. Những tiếng tút dài vang lên.
Chỉ một cuộc gọi, vậy mà phải mất tới năm năm, tôi mới đủ can đảm.
- Alo.
Tôi đã định nói nhiều, nhiều lắm, nhưng khi giọng nói ấy vang lên, đầu óc tôi lập tức hoàn toàn trống rỗng. Tôi trượt dần xuống đất trên đôi chân không còn chút sức lực, và òa lên nức nở. Những tiếng nghẹn ngào thoát ra khỏi lồng ngực, vỡ tung, vang vọng khắp không gian. Hoa anh đào lả tả rơi xung quanh…
- Mai? Là Mai phải không?
- Mẹ… – tôi thốt lên giữa những tiếng nức nở – Con…. xin lỗi…
Tôi muốn nói với mẹ rằng mẹ đã đúng khi từ mặt đứa con ngu ngốc như tôi, rằng tôi đã sai khi bỏ học theo người đàn ông tệ hại ấy, rằng suốt năm năm qua, tôi nhớ mẹ đến phát điên, muốn gọi cho mẹ lắm nhưng lại bị niềm kiêu hãnh trẻ con níu lại, rằng nếu không phải sự ra đi của Hanako đã dạy cho tôi biết tôi có thể mất đi người tôi yêu thương nhất bất cứ lúc nào, thì tôi vẫn ngoan cố một cách ngây ngô như thế…
Nhưng mẹ đã nói trước, giọng nói bao dung và bình thản:
- Thôi ổn rồi, về nhà đi con…
Lòng tôi chợt nhẹ bẫng… Nhẹ như bấy lâu nay nó chưa từng trĩu nặng…
Hạnh phúc nhỏ nhoi, nhưng ấm áp, đó là được ở bên cạnh những người thân yêu nhất, dù có trải qua bao nhiêu gian khó, dù cuộc sống ngắn ngủi, dù đã có lúc sai lầm, cố chấp.
Hạnh phúc…Và bình yên…
Xung quanh tôi, những cánh anh đào vẫn rơi lả tả trong cơn gió mùa xuân…
Tiêu Dao